Zodiac in the ASEAN: The Religious and Cultural Relationship

Abstract

นักษัตร คือกลุ่มดาวฤกษ์ 12 กลุ่ม ซึ่งปรากฏเป็นรูปสัตว์ 12 ชนิด ได้แก่ ชวด (หนู) ฉลู (วัว) ขาล (เสือ) เถาะ (กระต่าย) มะโรง (งูใหญ่) มะเส็ง (งูเล็ก) มะเมีย (ม้า) มะแม (แพะ) วอก (ลิง) ระกา (ไก่) จอ (สุนัข) กุน (หมู) ซึ่งมีมาช้านาน ในภูมิภาคอาเซียนพบว่าให้ความสำคัญเรื่องนักษัตรอย่างยิ่ง บทความนี้จึงมุ่งศึกษาดาวนักษัตรในอาเซียน ในประเด็นความสัมพันธ์ทางด้านศาสนาและวัฒนธรรมผลวิจัย พบว่ากลุ่มประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา ได้แก่ ไทย ลาว เมียนมาร์ เวียดนาม กัมพูชา สิงคโปร์ ได้รับแนวคิดเรื่องนักษัตรมาจากจีน และนักษัตรที่มีอิทธิพลมากที่สุด ได้แก่ นักษัตรมะโรง ซึ่งหมายถึง งูใหญ่ ประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา ให้ความสำคัญกับเรื่องนักษัตรในรูปของการนับรอบปีและความเชื่อในด้านโชคลาง และแนวคิดเรื่องนักษัตรที่คล้ายกันยังแสดงถึงการเป็นคนเชื้อชาติเดียวกันหรือมีสายสัมพันธ์ทางเครือญาติมาก่อน และเป็นร่องรอยของการติดต่อสัมพันธ์กันที่มีมานาน ก่อนการเข้ามาผสมผสานวัฒนธรรมจากภายนอก