การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณในสถานศึกษา บูรณาการตามแนวพุทธธรรม

พระศักดา ชนาสโภ (สมณวัฒนา)

Abstract


บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอ การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณในสถานศึกษา ซึ่งผู้นำหรือผู้บริหารที่จะประสบผลสำเร็จหรือผู้บังคับบัญชาที่ดี คือผู้ที่สามารถใช้ความเป็นผู้นำหรือภาวะผู้นำในการบริหารงาน โดยสามารถปรับสภาวะแวดล้อมเพื่อให้ผู้ใต้บังคับบัญชาหรือผู้ร่วมงานมีจิตใจร่วมกันปฏิบัติงานให้เกิดประโยชน์ต่อการปฏิบัติงานให้มากที่สุด ส่วนผู้บริหารมีภาวะผู้นำดูได้จากความเชื่อมั่นและไว้วางใจในตัวผู้บังคับบัญชา การให้ความสนับสนุนเกื้อกูลจากผู้ใต้บังคับบัญชา การให้อิสระในการปฏิบัติงานและการรับฟังความคิดเห็นจากผู้ใต้บังคับบัญชา หากพิจารณาแนวคิดเกี่ยวกับภาวะผู้นำในยุคปัจจุบัน อาทิ ภาวะผู้นำเชิงวิสัยทัศน์ ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง ภาวะผู้นำเชิงบารมี ภาวะผู้นำเชิงวัฒนธรรม จะพบว่ามีแนวคิดที่สอดคล้องกันคือผู้นำต้องมีวิสัยทัศน์ที่แหลมคม เป็นวิสัยทัศน์ที่ในอนาคต มีการเจริญเติบโต ภาวะผู้นำเชิงจิตวิญญาณ จึงเป็นที่นิยมกันมากในสังคมปัจจุบัน เพราะมีความละเอียดอ่อน ไม่น้อยไปว่าเรื่องทางศาสนา เป็นภาวะผู้นำที่มีประสิทธิภาพในสถานศึกษา จึงเป็นที่สามารถจัดการศึกษาสู่ความเป็นเลิศในศตวรรษที่ 21 อันเป็นการเสริมสร้างประสิทธิภาพ ซึ่งเน้นเรื่องคุณธรรม ความเข้มแข็งและข้อผูกพันเชิงลึกของคนในองค์การ ซึ่งประกอบไปด้วยหลักธรรมสำคัญ คือ ครองตน ครองคน และครองงาน


Keywords


ภาวะผู้นำ, สถานศึกษา, หลักพุทธธรรม

Full Text:

PDF

References


จีรพรรณ กาญจนจิตรา. (2548). การพัฒนาสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ประเวศ วะสี. (2544). สุขภาวะทางจิตวิญญาณ. กรุงเทพฯ : นิตยสารหมอชาวบ้าน.

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2548). มนุษย์ศาสตร์กับการพัฒนาประเทศ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตโต). (2554). การพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพ : มูลนิธิโกมลคีมทอง.

________. (2552). การศึกษากับการวิจัยเพื่ออนาคตของประเทศไทย.กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพ ฯ : มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต),

พิณสุดา สิริธรังศรี. (2555). รายงานการวิจัยเรื่อง รูปแบบการบริหารจัดการสถานศึกษา

ขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

สุทธิพร รัตนธร ศรัทธา, (2553). ศึกษาการพัฒนาที่ยั่งยืนแนวพุทธในทัศนะของพระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต) (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

Fry, L.W. (2003). Toward a theory of ethical and spiritual leadership. The leadership Quarterly, 16(5), 619-622.

UNDP. (2006). Human Development Lifetime Achievement. Award His Majesty King Bhumibol Adulyadej of Thailand. Retrieved June, 8, 2016 from http://www.undp.or.th


Refbacks

  • There are currently no refbacks.