กระบวนการสร้างจิตด้านศิลปวัฒนธรรมเชิงพุทธในสังคมไทย

Abstract

ศิลปวัฒนธรรมแยกเป็นประเภทสถาปัตยกรรม ประติมากรรม จิตกรรมรวมถึงเทศกาลประเพณีมีคุณค่าทางพุทธิศึกษา จริยศึกษา และหัตถศึกษา คุณค่าทางพุทธิศึกษา โดยให้รู้ซึ้งถึงแรงศรัทธา ความยึดมั่นในธรรม รู้ศาสตร์ประกอบศิลป์ รู้พุทธศิลป์ปิ่นพุทธศาสตร์ รู้ศิลปะ วัฒนธรรมที่สื่อถึงธรรม มีคุณค่าทางจริยศึกษา โดยให้ความเคารพนับถือและมีวิธีปฏิบัติต่อศิลปวัฒนธรรมที่แสดงถึงพระรัตนตรัย หลีกเลี่ยงพฤติกรรมอันไม่เหมาะสมต่อศิลปวัฒนธรรมนั้น มีหัตถศึกษา โดยเกิดจากจูงใจให้สร้างศิลปวัฒนธรรมที่สื่อถึงคำสอนทางพระพุทธศาสนา

จังหวัดพิษณุโลกมีศิลปวัฒนธรรมต้นแบบที่สมบูรณ์ ประเภทสถาปัตยกรรม มีวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ เป็นพระอารามหลวงสร้างโดยพระยาลิไทแห่งกรุงสุโขทัย พระองค์ทรงวางแผนผังการสร้างตามวินัยสงฆ์และจำลองแบบการปฏิบัติพุทธกิจ ทรงสร้างพระวิหารพระพุทธชินราช หันหน้าไปทางทิศตะวันตกซึ่งแม่น้ำน่านไหลผ่านที่แสดงถึงความสมบูรณ์แห่งมวลมนุษย์  และล้อมรอบไปด้วยพระวิหารคดที่ประดิษฐานพระอรหันตบริวารมากกว่า ๕๐๐ องค์ ภายในวิหารคดประดิษฐานพระเจดีย์ปรางค์บรรจุพระสารีริกธาตุส่วนทันตสุคันธธาตุแสดงสถานะว่าพระราชาทรงสร้าง

The Arts and Cultures  are divided as architecture, sculpture, mural and festival. They are the values of Buddhist Study, moral study and handicraft study. The Buddhist study will show knowledge of faith, Dhamma, science and arts, the arts and cultures translating Dhamma. The moral values  will show respect and practical ways to the arts and cultures   showing Triple-Gem. It avoids un-proper behavior to the Triple-Gem. The handicraft study builds impulsion to the architecture, sculpture, mural and festivals including conservation of the festivals being the root from Buddhism.

          Phitsanulok, there are the completely original architectures. That is Wat Phrasiratanamahadhat as a royal temple. This was built by the king Lithai of ancient Sukhothai. The king determines plan to build according to Sangha discipline and reproduction in Buddha’s work.  The king built Buddhinaraj Hall. Its face turns to the West. The Nan river passes Buddhinaraj Hall showing  the richness of many people and surrounded by square hall for the placing of Buddha’s followers more than 500. In the square hall, it is placed a big stupa loading the Buddha’s tooth relic showing the construction of king.