บทคัดย่อ

    งานวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ ๑) เพื่อศึกษาประวัติและความเป็นมาและสาระสำคัญของสุวรรณสามชาดก ๒) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่ปรากฏสุวรรณสามชาดก และ ๓)             เพื่อวิเคราะห์วิเคราะห์อิทธิพลของสุวรรณสามชาดกที่มีต่อประชาชนตำบลไร่อ้อย อำเภอพิชัย    จังหวัดอุตรดิตถ์ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research ผู้วิจัยได้ศึกษาจากหนังสือ ตำรา งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และสัมภาษณ์เชิงลึก

    ผลการศึกษาวิจัยพบว่า

                 แห่งการตรัสสุวรรณสามของพระพุทธเจ้านั้น เนื่องจากมีพระภิกษุรูปหนึ่งได้นำเอาอาหารที่ได้รับจากการบิณฑบาตไปแบ่งให้มารดาของตน ทำให้พระสงฆ์ที่พบเห็นเกิดอาการไม่พอใจจึงนำเอาเรื่องไปฟ้องพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าจึงทรงยกสุวรรณสามชาดกเป็นชาดกขึ้นมาตรัสกับภิกษุทั้งว่าสมัยที่พระองค์เสวยพระชาติเป็นพระสุวรรณสามก็ได้กระทำแบบพระภิกษุผู้นี้ โดยสุวรรสามชาดกมีสาระสำคัญคือ พระสุวรรณสามได้อาศัยอยู่กับบิดามารดาที่ดำรงตนเป็นฤาษีอาศัยอยู่ใน         ป่าหิมพานต์ จนวันหนึ่งบิดารมารดาทั้งสองได้ตาบอดลง สุวรรณสามได้ปรนนิบัติเลี้ยงดูบิดามารดาทั้งสองที่ตาบอดด้วยดีเสมอมา จนวันหนึ่งได้ไปตักน้ำและได้ถูกพระเจ้ากปิลยักษ์ กษัตริย์เมืองพาราณสีใช้ลูกศรธนูยิง เพราะหลงเข้าใจว่าเป็นเทวดาหรือว่าเป็นนาคกันแน่ ทำให้สุวรรณสามสลบไป ภายหลังพระเจ้ากปิลยักษ์ได้สำนึกผิดในบาปของตนจึงไปบอกกับบิดามารดาของสุวรรณสามว่าตนเองได้ยิงสุวรรณสามตายริมฝั่งแม่น้ำ บิดามารดาของร้องพระเจ้ากปิลยักษ์ให้พาไปพบสุวรรณสามที่ริมฝั่งแม่น้ำ ปรากฏว่าสุวรรณสามยังไม่ตายเพียงแต่สลบไปเท่านั้น มารดาของสุวรรณสามจึงได้ตั้งสัจจะอธิษฐานขอให้สุวรรณสามฟื้น ภายหลังจากฟื้นสุวรรณสามก็กล่าวโอวาทกับพระเจ้ากปิลยักษ์จนทำให้พระองค์ตั้งอยู่ในทศพิศราชธรรม

             หลักธรรมที่ปรากฏในสุวรรณสามชาดกประกอบไปด้วย ๑) หลักกฎแห่งกรรม หรือ            หลักแห่งเหตุผล ของบุพกรรมของบิดารมารดาของสุวรรณสามที่ต้องตาบอด ๒) หลักสัจจะ คือหลักแห่งความจริงของสุวรรณสามที่ได้ตั้งสัจจะอธิษฐานที่จะดูแลบิดามารดาผู้ตาบอด และสัจจะอธิษฐานของมารดาของสุวรรณสามที่ขอให้สุวรรณสามฟื้นจากการถูกยิง ๓) หลักเมตตา หรือ หลักธรรมแห่งความรักของสุวรรณสาม คือ ความมีเมตตาต่อสรรพสัตว์ ไม่เบียดเบียนสัตว์ที่อาศัยอยู่ร่วมจนทำให้สัตว์น้อยใหญ่อยู่ร่วมกับสุวรรณสามอย่างสงบ ๔) หลักกตัญญูกตเวทีของสุวรรณสามที่ได้เลี้ยงดูบิดามารดาที่ตาบอด แม้ว่าจะถูกยิงด้วยธนูก็ยังเป็นห่วงบิดามารดา เพราะกลัวว่าจะไม่มีผู้ใดดูแล และ                 ๕) หลักทศพิธราชธรรมของพระเจ้ากปิลยักษ์ ภายหลังจากที่ได้ฟังโอวาทจากสุวรรณสามก็ปกครองบ้านเมืองด้วยทศพิศราชธรรม

             อิทธิพลของสุวรรณสามชาดกที่มีต่อประชาชนในตำบลไร่อ้อย อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์นั้นมีอยู่ ๔ ด้านคือ ๑) ด้านความเชื่อ ประชาชนในตำบลไร่อ้อยเชื่อในหลักธรรมที่ปรากฏในสุวรรณสามชาดกเพราะเป็นหลักธรรมที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน                  ๒) ด้านครอบครัว หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเช่นหลักกฎแห่งกรรม หลักสัจจะ หลักเมตตา         หลักกตัญญู และหลักทศพิธราชธรรมทำให้สมาชิกในครอบครัวอยู่ร่วมกันอย่างเอื้อเฟื้อเผื่อแก่กันและกัน มีความรักความและช่วยเหลือกัน ๓) ด้านสังคม หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในสุวรณสามชาดกนั้นทำให้ชุมชนไร่อ้อยมีสภาพความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีความสามัคคีกัน และทำให้สังคมปราศจากเหตุอาชญากรรมต่างๆ และ ๔) ด้านสติปัญญา ประชาชนในตำบลไร่อ้อยมีความเข้าใจเกี่ยวกับกฎแห่งกรรมและเข้าใจชีวิตมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งรู้จักคุณค่าของชีวิตและดำเนินชีวิตตามคำสอนทางพระพุทธศาสนาเพื่อความสงบสุขของสังคมต่อไป

คำสำคัญ: อิทธิพล, สุวรรณสามชาดก

Abstract

    The research objectives were as follow: 1. to study the history and essential of Suwannasāmjātka 2. To study the Buddhist principles appeared Suwannasāmjātka and 3. to analyze the influence of Suwannasāmjātaka toward Raiaoy people, Pichai district, Uttaradit province. This research was qualitative research were conducted by studying related books and researches and in-depth interview.

The results were found as follow:

             During the Buddha enlightenment, there was one monk. He shared foods from arm bow to his mother. Many monks were angry and then, they told the story to the Buddha. The Buddha taught Suwannasāmjātaka to monks that when he was a Suwannasām. He did the same as this monk. The essential of Suwannasāmjātaka was that Suwannasām stayed with parents who were hermits in  Himmapan forest. A day later, his parents were blind. He always took care of his parents. One day, he scooped water and then, he was shoot by king Kapinyaksa, the king of Varanasi because of the misunderstanding that was a Deva or (Naga), Suwannasām was unconscious after got the shoot. Later, king Kapinyaksa accepted his mistake. He told Suwannasām parents that Suwannasām die because of his arrow near a bank of the river. Suwannasām parents asked King Kapinyaksa to lead them in order to meet Suwannasām at a bank of the river. Luckily, Suwannasām didn’t die, he was just unconscious the mother of Suwannasām was prayed and wished to him back to them. After Suwannasām woke up, he told King Kabinyaksa  being in 10 Royal Virtues of King.

             The doctrines appear in Suwannasām were consisted of : 1) the Law of Karmma or the cause and effect, the Karmma of Suwannasām’s parents who were blind. 2) Sacca is the truth of Suwannasām who intend to take care his parent’ blind and intention of his mother when he was shoot. 3) Compassion principle or the principle of love to all living creatures. 4)  Gratefulness of Suwannasām that he treat his parents, although he had got shoot but still worried in parents. 5) the 10 Royal Virtues of King, after got the sermon of Suwannasām , the king was lived and ruled by the 10 Royal of the king

             The influence of Suwannasāmjātaka towards Rai-Aoi sub-district people, Phichai district, Uttaradit province divided in 4 aspects: 1. Belief aspect, Rai-Aoy people believe in Buddhist principles appeared in Suwannasāmjātaka since there are the Buddhist principles that can apply in daily life. 2. Family aspect, Buddhist principles such as law of action, veracity, kindheartedness, gratefulness and virtues of the king make family members live peacefully together and help each other. 3. Social aspect, Buddhist principles appeared in Suwannasāmjātaka make the quality of life of Rai-Aoy sub-district people were better. People harmony is vital to success and lack of all kinds of crimes. 4. Intelligence aspect, Rai-Aoy sub-district people understand the law of action and the truth of life. Especially, they realized the life value and they also follow the Lord Buddha doctrines in order to make people in society to live very peacefully.

Keyword: Influence, Suwannasāmjātaka