ไทลื้อ: มุมมองวัฒนธรรมที่เหลื่อมซ้อนของชาวผู้ไทในอีสาน Tai Lue: Overlapping cultural perspectives of the Phu Tai people in the northeast of Thailand

Abstract

การศึกษาศิลปะและวัฒนธรรมในอดีตมักจะให้ความสำคัญทางด้านงานทัศนศิลป์ที่จับต้องได้ สัมผัสความงามด้วยความหมายและจินตนาการของผู้สร้างงานศิลปะอยู่บนพื้นฐานแนวคิดการตอบสนองความต้องการของสังคม ศิลปะและวัฒนธรรมในปัจจุบันนอกจากที่จะให้ความสำคัญกับศิลปวัตถุแล้วยังให้ความสำคัญในประเด็นอื่นๆ เช่น กลุ่มชนชาติ ชนเผ่า พื้นที่อาณาเขต การย้ายถิ่นฐานของกลุ่มคน ฯลฯ ทำให้มองเห็นความชัดเจนของผลงานศิลปะและวัฒนธรรมพื้นถิ่นที่มีความคล้ายคลึงกัน การปรับสภาพของกลุ่มคนให้มีความสอดคล้องกับวัฒนธรรมดั้งเดิมและสามารถรักษาโครงสร้างทางวัฒนธรรมของตนเองบนพื้นฐานของศาสนา พิธีกรรม ความเชื่อเหนือธรรมชาติ สงคราม การแผ่ขยายอาณาจักรจากกลุ่มที่มีอำนาจสู่กลุ่มที่อ่อนแอกว่า ทำให้เกิดการผสมผสานงานศิลปะและวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่ม เช่น เครื่องแต่งกาย อาหาร ภาษา ยังสามารถบ่งบอกถึงความเป็นกลุ่มชนและนำมาเป็นหลักฐานทางด้านวัฒนธรรมได้อย่างชัดเจน

ไทลื้อ เป็นชาติพันธุ์ที่พูดภาษาตระกูลไท อพยพเข้ามาอยู่ในเขตสิบสองปันนาประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนมักจะนับถือผีและวิญญาณมากกว่าพิธีกรรมทางศาสนาพุทธจะให้ความสำคัญกับการบูชาผีเรือนและผีบรรพบุรุษ ในเมืองสิบสองปันนามีเมืองสำคัญ ๆ เช่น เมืองลวง เมืองแล้ เมืองฮาย  เมืองสูง เมืองสุน เมืองปาน เมืองเชียงลอ เมืองวัง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของแม่น้ำล้านช้าง เป็นเมืองกลุ่มเดียวกับเมืองอาง เมืองขาง ในอดีตเมืองวังขึ้นกับเจ้าสี่ตาจนเมื่อเจ้าเมืองเชียงรุ่งยกทัพเข้าตีเมืองได้จึงตกมาเป็นเมืองขึ้นของเมืองเชียงรุ่ง ซึ่งสันนิษฐานว่าน่าจะมีความเชื่อมโยงกับชาวผู้ไทบ้านภู จังหวัดมุกดาหาร ซึ่งจะกล่าวในตอนต่อไป และเมืองอื่น ๆ ที่มีวัฒนธรรมการดำรงชีวิตที่คล้ายคลึงกัน นอกจากนี้ยังเห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มขนทั้งสองที่แฝงอยู่ในงานศิลปกรรมและนำมาเป็นหลักฐานด้านวัฒนธรรมของกลุ่มชนได้อย่างชัดเจน

Study of arts and culture in the past tended to focus on the visual arts, tangible property touch of beauty with meaning and imagination of the craftsman who creating the art work is based on the idea to meet the needs of society. Art and culture at present in addition to the importance of art objects, and also featured on all other issues such as ethnic group, the tribe, territorial area, migration of people, and etc. Visualize the clarity of the arts and culture of vernacular with similarities. The condition of the people, is consistent with the traditional culture and maintain their own cultural structure on the basis of religion, rituals, supernatural beliefs, wars, and the expansion of the empire of power to the weaker groups. The blend of art and culture with unique groups such as clothing, food, language can also indicate the Group and bring it as evidence of cultural clearly. Tai Lue is ethnic Tai language family spoken live in Xishuangbanna, China.Always respect ancestor and spiritual more than Buddhist rituals they give more importance to the worship of ghost in the house and ancestors. Muang Wang is located west of the Lan Xang River. In the past. Muang Wang was depended on Jinghong in Xishuangbanna. Assuming that the migration of the Tai Lue from Muang Wang to live in Ban Phu, Mukdahan which is a village of the Phu Tai nowadays. Cultural life that appear similar the dress, lifestyle and architecture both group have a relationship and dependency. Represents the ethnic Tai lue people that overlaps exist in Phu Tai culture. In the northeast of the country, Thailand.