คุณค่าทางวรรณกรรมของพระสิริมังคลาจารย์ที่มีต่อสังคมไทยร่วมสมัย (PHRA SIRIMANGKHALAJARN’S LITERATURE VALUE TOWARDS CONTEMPORARY THAI SOCIETY)

Abstract

บทคัดย่อ

           ความเจริญของพระพุทธศาสนาในล้านนาในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๒๐ ภายหลังจากมีการสังคายนาครั้งที่ ๘ ที่วัดมหาโพธาราม หรือวัดเจ็ดยอดในปัจจุบัน ได้เกิดนักปราชญ์ทางพระพุทธศาสนาในล้านนาที่มีผลงานวรรณกรรมที่ได้รับการยอมรับทั้งในด้านวิชาการทางพระพุทธศาสนาและคุณค่าของวรรณกรรมที่มีต่อสังคม พระสิริมังคลาจารย์ ถือเป็นนักปราชญ์ทางพระพุทธศาสนาในล้านนาที่รจนาคัมภีร์สำคัญทางพระพุทธศาสนา ที่อรรถาธิบายเนื้อความในพระไตรปิฎกให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น โดยผลงานที่พระสิริมังคลาจารย์รจนาขึ้นนั้น ประกอบไปด้วย เวสสันตรทีปนี, จักกวาฬทีปนี, สังขยาปกาสกฏีกา, และ มังคลัตถทีปนี ผลงานวรรณกรรมทั้ง ๔ เรื่องนี้ถือเป็นวรรณกรรมที่มีคุณค่าต่อสังคมไทยร่วมสมัยเป็นอย่างยิ่ง เพราะวรรณกรรมเหล่านี้ได้รับการยอมรับและถูกนำมาอ้างอิงตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณค่าที่มีต่อการศึกษา คุณค่าที่มีต่อการดำเนินชีวิต คุณค่าที่มีต่อสังคม และคุณค่าที่มีต่อขนบธรรมเนียมประเพณี คุณค่าทั้ง ๔ ด้านนี้ สะท้อนให้เห็นถึงคุณประโยชน์ของวรรณกรรมที่พระสิริมังคลาจารย์ได้รจนาขึ้น ซึ่งมิได้เป็นเพียงผลของการศึกษาพระพุทธศาสนาจนสามารถรจนาวรรณกรรมขึ้นได้เท่านั้น แต่คุณค่าของวรรณกรรมเหล่านี้ยังเป็นหลักปฏิบัติในการดำเนินชีวิตของมนุษย์อีกด้วย

Abstract

         The Buddhism had prosperous in lanna in B.E.20 after the 8^th revised at Maha Photharam temple (or Chet Yot temple in the present time). It had appeared many literatures that accepted in Buddhist academic and value social literatures, here was a Buddhist scholar in Lanna, PhraSirimunghalaJara, was a Lanna buddhist scholar who had written important Buddhist literatures explaining clear of Tipitaka content. Phra SirimunghalaJara’s literatures are Vessantaratipani, Jakkawaratipani, Sangkayapakasini, and Mangkarathatipani. These literatures have important values for Thai contemporary society because it was acceptable. Besides, it refers to present, especially, the educational value, living value, social value, and traditional value. These had reflected the benefit of Phrasirimangkhalajarn’s literatures that was not only the result of Buddhist study and written literatures but also considered to be the way to living of human being.